Будење

Стоеше занемен, вкочанет, со болка која веќе ја знаеше. Болка казна. Молеше веќе да не го земаат, затоа што се најде. Непрекинато го гледаше клучот, со стегнато срце и насолзени очи. Небаре сакаше да му се извини.
Целата слика, со сета своја тегобност, почна да се прекинува. Ветарот стивна, замре сè, ништо не оддаваше знак на живот. Клучот веќе како да беше заборавен. Прекриени зборови, нејасни контури, немост.
Воинот беше тотално исплашен. Сè на него и во него кажуваше грч, негодување, страв, неизвесност. А страста? Каде си сега предавничке да го поведеш верникот најверен? Но, воинот знаеше дека е тука, но не сака да му ја подари тогаш кога му е најпотребна.
Раката која веќе ја зборави, со поглед почна да ја следи. Но само да ја следи. Немоќен било што да стори. И не сакаше ништо да стори. Знаеше дека е така. Знак и догма.
Крвавите врвови од прстите ги допреа краевите на молитвеникот. Од каде знаеја порите дека молитвеникот ќе се отвори и без клуч? Вековите тоа им го кажаа? Можеби, но тајната ја знаеше воинот. Тајна негова, сокриена и негувана. Чувана, неподарена. А сепак подготвена.
Очите на воинот останаа без здив, необјаснив сјај излезе од првите зборови, неслушнатата музика одѕвонуваше по сликите кои беа во молитвеникот. Очите како да ја проголтаа првата видена страна, а на моменти имаа желба и сила да го повлечат воинот и да го однесат таму. Беше повторно збунет. Што да направи, а да не го повреди молитвеникот? Што да направи а да го осознае целиот? Што е тоа што треба да стори да го врати времето и да почне како прв верник на таа вера? – Не ни знаеше која. Молитвеникот со сета своја блескавост и исконска поставеност веќе му даде на знаење дека неговата вера е најтивката, најчистата, најискрената. Се познаваше воинот. Неговиот немир секогаш искажуваше нешто. Борба за опстанок или припаѓање.
Со најголема почит што ја познаваше, воинот со поглед ги впиваше и најситните траги од минатото, сплотени со патиштата што ги поминувал молитвеникот. Виде слика. Не, тоа не беше слика. Тоа беше дел од создавањето. Многу смртници, олтар, прекрасен балдахин, од ликовите се гледаше почит и завист. Очекување. Дали очите на воинот беа сведоци на нечие раѓање, воскреснување? Вовед во ново, воскреснување на старо, барање на вонременското. Мислеше на многуте вери и казанија кои ги беше слушнал и почувствувал додека војуваше по световите. Но, како и сите, имаше право на свое толкување, на верба, негова.
Целата слика беше во прекрасна златна рамка на чии краеви имаше орнаменти, некои непознати штитови кои припаѓаа на можеби погубени рицари или уништени царства. Годините беа нечитки, попусто воинот сакаше да осознае од кога е молитвеникот. Но, се гледаше дека е од некое можеби и заборавено кралство, затоа што и симболите и буквите беа за воинот неразбирливи.
Повторно му се всади тагата. Стравот му донесе болка. Зошто? – Се прашуваше. Безбројните лузни пискаа, што воинот го тераа да си го заборави и постоењето. Да, сè во него како да сакаше нешто да му каже. Но, сепак продолжи.
Секоја страна беше приказна за нешто. Имаше слика, врамена со бесценети камења, а зборовите сè уште не му беа познати. Самиот воин си создаваше мит за животот на молитвеникот само според сликата. Имаше прикази за собири, таги, веселби, обраќања, молитви, копнежи, подадени раце, немоќни погледи, молби, а многу верници. Со секаква рува, кажуваа дека молитвеникот бил за секого, кој ќе се разболел. Имаше мозаици од олтари, тотеми изградени во тажни предели, принесување на жртви.
Кој го создал вака длабоко молитвеникот? Од каде потекнува првата идеја за него? Кој и каде го пишувал, кои се рацете што го допирале да му дадат душа? – Како што спознаваше молитвеникот, така во душата прогонета на воинот итаа прашања. А одговорите одекнуваа по ѕидовите, без ниту еден здив да стигнат до воинот. Немаше објаснување. Но, воинот продолжи. Сакаше срж, сакаше искра на постоење, сила монументална која ја чекаше со векови и милениуми.
Занесен од големината на неискажаноста, воинот воопшто не забележа дека веќе е ноќ. Но, не чувствуваше замор, сонот ни оддалеку го немаше, и воинот продолжи да го впива молитвеникот и неговите орнаменти небаре сакаше да влезе во душата негова.
Од неговите распарталени, но бесценети рува реши да му направи лулка. Единствена и посебна. Почна да ги претура пештерите во кои се разнесуваше самиот, барајќи делови од него самиот, за да ја направи лулката побогата, своја, невидена. Многу малку наоѓаше, речиси ништо, затоа што времето не му дозволуваше да се има самиот. Талкаше и во овој задгробен живот, ако можеше неговата мизерност да се нарече живот. Сепак, воинот реши лулка да биде неговата разбудена мрша, која почна да личи на душа од мигот на допирот на молитвеникот.
Да стане негов верник, еден и единствен, и да не го преколнува и затура по беспаќата и понорите. Почна да ги сврзува симболите и знаците кои беа испишани во молитвеникот, да создава молитви и преданија. Молитвите станаа негова азбука и негов говор, преданијата станаа негова историја. Секој миг му се обраќаше на молитвеникот, непрекинато ги повторуваше молитвите, како да имаше некој до него. Не, немаше никој до него, имаше во него. Имаше постоење.
Со леснотија почнаа неговите закоравени прсти да ги поминуваат сликите во молитвеникот, и го носеа таму, кај преданието што му даваше визија за молитвеникот. Почна да се смее, почна да создава, почна да има. Помеѓу две молитви му кажуваше на молитвеникот делови од неговата одисеја, која го воскреваше како великодостојник и го омаловажуваше како шут. Но воинот беше горд на својата вистина и искреност. Неброено многу пати погледнуваше во небото да се заблагодари на ветриштата што му ги подарија молитвеникот. Немаше одговор. А и не му требаше. Си беше сам, свој. Секогаш и секаде. Даваше и само подаруваше.
Молитвеникот стана опсесија. Страст за уште. Секој збор и секоја слика ги повторуваше непрекинато. Му го врати сјајот, му го подари постоењето. Да, знаеше воинот дека некаде и некогаш молитвеникот имал олтар, верник или верници, некогаш и некаде постоел. Неговите корици си го вратија ликот, сликите и мозаиците оживеаја, а за нечитливата азбука имаше време.
Доколку лошо ја протолкувал, воинот се исплаши од повторно ништење, непостоење. Поминуваше времето покрај воинот и молитвеникот, на мигови ги погледнуваше, но ги оставаше така чисти, оти воинот знаеше, времето веќе ги беше крунисало…
Секоја ноќ воинот приредуваше танц, прослава, во чест на молитвеникот, празнувајќи го неговото постоење, а со тоа и своето постоење. Солзи течеа по образите полни со лузни, некои од радости и страст, некои од болката што почна да ја гони воинот од себе.

АвторАлександар Лазов
2018-08-21T17:21:09+00:00 декември 29th, 2008|Categories: Проза, Литература, Блесок бр. 63|