Како илустрација на преведувачките постапки на заменувања, скратувања и изоставања ги наведуваме стиховите 24-29 од изворниот текст на химната Кон Деметра од Калимах, кои соодветствуваат на почетните стихови (1-5) од препевот, или можеби, посоодветно кажано, од адаптацијата на Прличев:
εἰς Δήμητρα
οὔπω τὰν Κνιδίαν, ἔτι Δώτιον ἱρὸν ἔναιον,
τεῖ δ᾽ αὐτᾶι καλὸν ἄλσος ἐποιήσαντο Πελασγοί
δένδρεσιν ἀμφιλαφές: διά κεν μόλις ἦνθεν ὀιστός:
ἐν πίτυς, ἐν μεγάλαι πτελέαι ἔσαν, ἐν δὲ καὶ ὄχναι,
ἐν δὲ καλὰ γλυκύμαλα: τὸ δ᾽ ὥστ᾽ ἀλέκτρινον ὕδωρ
ἐξ ἀμαρᾶν ἀνέθυε. …[5] (стих 24–29)
Гимнъ Каллимаха
Димитрa (Церерa)
Димитрa рощу въ Детіи Пелазги насадили
Густыми мрачну дървесы: Стрeла бы не проникла.
Тамъ кленъе величайшіе и слаткоплодны груши
и сосны остролиствены и яблони прeкрасны.
Тамъ отъ источниковъ вода янтарная капля.[6]
(стих 1–5)
На увид ги наведуваме овие стихови предадени од Наум Целакоски, и покрај низата недоследности при расчитувањето, транскрибирањето и објавувањето на македонски литературен јазик на Прличевиот препев:
Химната од Калимаха
Димитрие (Церера)
Солун, 19 ноемр. 1899
На Деметра шума во Детија Пелазгите ѝ насадиле
со густи мрачни дрвја, стрела не би се пробила:
со величествени кленови и слаткоплодни круши
и борови остролисни и јаболкници прекрасни.
Таму од изворите, наутро, ладна вода се пени[7]
… (стих 1–5)
Наведените стихови покажуваат дека Прличев и во случајот со овој препев постапил во согласност со своите сфаќања за тоа како треба да се донесе едно класично дело во нова културна и јазична средина. Потврда за тоа се токму скратувањата, замените и слободниот однос што го покажал при препевот на дело создадено во книжевниот вид што ја фаворизира кусата збиена изразна форма, каква што е химната Кон Деметра од Калимах. Како и да е, едно е сигурно, а тоа е дека поетското дело на Калимах го привлекло вниманието на Прличев до таа мера што оваа химна денес, без сомнение, ја вбројуваме во неговата преводна оставина, заедно со бесмртните епопеи на Хомер, делата од кои Прличев толку многу учел и се вдахновувал.
Извори
Callimachus, Hymns and Epigrams, Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, Berlin, Weidmann, 1897.
Фонд на Григор Прличев при ДАРМ, „Химна на Калимах“, 1.831.1.8./307.
Литература:
Георги Сталев, Творечкиот лик на Григор Прличев, ИМЛ, Скопје, 2005, 133.
Григор Прличев, Водач ме праќа татковината, избор, поговор и коментари д-р Наум Целакоски, Скопје, Матица македонска, 1993, 41–44.
[5] Callimachus, Hymns and Epigrams, Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, Berlin, Weidmann, 1897.
[6] Фонд на Григор Прличев при ДАРМ, „Химна на Калимах“, 1.831.1.8./307.
[7] Григор Прличев, Водач ме праќа татковината, избор, поговор и коментари д-р Наум Целакоски, Скопје, Матица македонска, 1993, 41.