НОВЕ ФРАНГОВСКИ: Од уметност до живот

/, Галерија, Блесок бр. 153/НОВЕ ФРАНГОВСКИ: Од уметност до живот

НОВЕ ФРАНГОВСКИ: Од уметност до живот

Понекогаш во неговото сликовно патување наоѓаме намерни случаи на двоумење или неизвесност. Тие укажуваат на неговиот предизвик кон метафизичката ексклузивност, а всушност се еден вид метафизика што постојано се открива во неговите навидум поместувачки површини, што е поентата на таа трпелива и сериозна игра, суштината на животот, неразделна од јасните граници на расудувањето.

Надвор од прагот на претставата, сликите на Франгковски му веруваат на знакот и на вечниот отпор на бојата да се припитоми, да не ја доловат крајно целата енергија и турбулентното движење на животот. Токму ова турбулентно движење, кое секогаш се стреми кон неисцрпниот процес на присвојување на видливото, реалноста што не опкружува и можноста за иднината, го мотивира Нове Франгковски до одреден степен да се препознае во големите европски сликари како што се Кандински, Клее. Мондријан, Де Кирико и многу други.

Маршрутата на Нове е еклектична и полна со изненадувања; има многу искачувања и добива отворена и динамична форма, исто како патот што води од Скопје, каде што живее, до Галичник, каде што се наоѓа неговото студио. Неговото сликарство е секогаш инвентивно и истражувачко, без воопшто да ја загрози неговата основна поетика. Она што останува константно во неговите слики низ нивните многубројни и разновидни фази, е герминативниот знак и стрпливата изработка која постојано ги враќа своите чекори. На овој начин, тој го потврдува јазикот кој содржи многу слоеви и референци, сè уште поврзани со неговата духовност, неговото чувство за уметност како дематеријализација и издигнување на материјата во објективност на формата.

Целиот пејзаж на слики на уметникот е поддржан од интензитетот на мислата и од основниот хуманизам на некој кој се обидува повторно да ги пронајде во нештата малите врски на секојдневниот живот или длабоката смисла на историјата. Сликарството за него е инструмент со кој тој ја создава сопствената етика со надеж дека може да стане толкувач на исконската и континуирана смисла на нашето постоење. Нове Франговски уметноста ја гледа како можен начин да се создаде конкретна, неенигматска реалност. Поради оваа причина, верувам дека сликите што ги направи во доцните деведесетти се повеќе гестални. Тие се засновани на процес на психички автоматизам. Современата уметност, особено онаа на историската авангарда и она што следеше, ја открива вредноста на мешањето и на дисконтинуитетот, на ерупцијата на случајните настани кои постојано влегуваат во игра во секој аспект од животот, принцип што ориенталната култура веќе го усвои како основа за светот. Во случајот на Нове, автоматското пишување функционира како слободата на јазикот да создава нови значења со комбинација надвор од проектираната намера на уметникот, во постојано поместување на значењата кои никогаш не се стабилизираат. Бојата и гестовите копаат во длабочините за да ги откопаат тековите и маглата што се забранети за рационалното сеќавање, доведувајќи ги во форма. Јазикот е појдовна точка од која се наоѓа нова артикулација, како што рече Бретон „Тишина. Сакам да одам таму каде што уште никој не бил, тишина! По тебе, најмил мој јазик“. Овие артикулации создаваат нова герминална форма, која гарантира и независност на окото на раката и независност на делото од будното внимание на уметникот. Како заклучок, би сакал уште еднаш да го подвлечам чувството на номадска и јазична нестабилност на делото на Нове Франговски, родено од нематеријалистичката свест за уметноста која не може да биде резултат на никаков пресметливи техники. Техниките се средство, а не цел. Уметноста е финалниот производ до кој се овозможува пристап преку иновативно движење кое, по дефиниција, никогаш не може да се стабилизира во ниту еден стилски регистар, туку може да помине низ бесконечност од исходи. Поради оваа причина, уметноста наоѓа вредност што не може да се мери на стабилен, квантитативен начин, вредноста на нестабилноста, но способна да го докаже сложеното настанување на животот што истовремено ги опфаќа убавината и ужасот, значајното и неискажливото. Животот едноставно е континуирана метаморфоза. Не може да се најде место за одмор, сè е континуирано настанување во кое живееме и размислуваме. Контемплацијата на оваа конкретна реалност може да се доживее во делото на Нове.

Стела Сантакатерина, Лондон, април, 2008 година

2024-05-12T11:53:53+00:00 мај 12th, 2024|Categories: Осврти, Галерија, Блесок бр. 153|