Фотографија

Фотографија

Децении минаа откако го напушти градот, го замени со друг.
– Ве молам, сакам да го заменам градот во кој досега живеев за некој друг.
Никој не се буни, не забележува дека повеќе те нема во градот во кој дотогаш си живеел, градот продолжува да функционира. Твоето исчезнување се случило незабележливо. Да се изведе тоа волшепство или да се биде дел од него: да исчезнеш од едно и да се појавиш на друго место.
Неколку децении подоцна се враќаш во градот со дигитален фото-апарат (којшто во меѓувреме е измислен) и со желба да ги фотографираш оние места во градот кои имале значење во твојот поранешен живот.
Го замолуваш случајниот минувач да те фотографира додека седиш на клупата пред зградата во која си живеел. На наслонот на клупата е врежано двосложно женско име. Ти си ја префрлил раката преку тој дел на наслонот. Како да сакаш да ја прегрнеш таа непостоечка девојка или жена. Иако е лето, август, на тревникот е првото паднато лисје. Во подножјето на твоите нозе неколку опушоци додека ти со сандалата си го згазнал црвеното пакување на чоколадниот десерт. Токму во тој миг две личности, маж и жена, влегуваат во зградата. Годините се гледаат врз фасадата од зградата. Веројатно и врз твоето лице.
Случајниот минувач го притисна копчето на фото-апаратот, го сними претходно опишаниот момент, ти го враќа фото-апаратот, ти му се заблагодаруваш и тој заминува.
Остануваш да седиш на клупата. Се вртиш и љубопитно гледаш што се случува. Твоето присуство го предизвикува вниманието на запуштената старица на една тераса.
– Кого Вие барате, господине? – те прашува со крештав глас.
Кого бараш, што чекаш? Директно прашање. Што да се одговори?
– Јас сум, госпоѓо, реликвија на минатото, некој кој на овој простор некогаш му припаѓал, бил негов дел, како што сте Вие сега. А Вашата руинирана зграда била и мој дом сè додека невнимателно не го поставив прашањето: „Ве молам, сакам да го заменам градот…“.
И, нема да верувате, госпоѓо, механизмот се помрдна: станот испразнет, мебелот натоварен во камион со церада. Сто и педесет километри посеверно се истоварува во едно декемвриско предвечерие на една новобелградска ледина и работите се внесуваат во нов стан.
Голи, нови бетонски ѕидови на кои треба да им се вдахне живот, да им се раскажува за животот во еден друг град, за најдобрата декада на дваесеттиот век која минала… На студените бетонски ѕидови прекриени со ребрести тапети. Ѕидовите на мојот поранешен стан и не знаеја што се тоа тапети. Тие ги знаеја поимите: вар, четки, молер, скали… Го знаеја дури и тој необичен и сега заборавен збор – штрицла. Можеби и Вие го помните, госпоѓо?
Минуваат години. Се обидувам да градам живот во градот во кој се доселив, да го завршам школувањето, да најдам работа, да засновам семејство. Сета енергија ја трошам за да ги реализирам тие цели. Градот кој го напуштив е заборавен. И тогаш, ова лето, ненадејно доаѓам во градот на своето детство и момчештво. И таа чудна мисла во мојата потсвест која ме мачи: што ќе се случеше ако никогаш не го напуштев? Ако останев да живеам во Вашиот град, до стан во Вашата запуштена зграда?
Ете, госпоѓо, тоа е одговор на Вашето прашање: никого јас не барам. Никого дури и не познавам во Вашата зграда. Ниту мене некој ме знае.

Превод од српски: Игор Исаковски

АвторЗоран Илиќ
2018-08-21T17:21:20+00:00 февруари 20th, 2007|Categories: Проза, Литература, Блесок бр. 52|