Неговите имаа викендичка во Нерези. Тој и Стела летото го поминаа таму. Ги посетив само еднаш. Седевме на балконот. Стела испржи урда со јајца и пиперки. По вечерата пиевме шприцер. Пиеше и тој. Беше среќен што сум тука. Откако малку се поднапи, почна да пее некакви византиски песни. Неговиот глас ја распаруваше летната тишина а во соседните викендички се запалија светлата. Кога го испеја целиот репертоар, веќе беше мортус пијан. Го однесов на спиење. Јас и Стела продолживме со пиво. Изгледаше како нешто да ја мачи.
– Ти ги прочитав расказите во Корени – рече раскревајќи ги чиниите.
– И?
– Ќе те запознам со Исаковски.
– Кој е тој? – почнав да се преправам.
– Твојот брат близнак.
– Не може да сме близнаци, тој е постар.
– Сакаш кафе?
– Може. Со лажичка и пол шеќер.
– Знам.
Влезе внатре. По една минута влегов и јас. На ѕидот во кујната имаше закачено неколку икони. Се доближив да ги видам од блиску.
– Ќе го напуштам факултетот, – рече мешајќи го кафето.
Помислив дека се шегува. Знаев спрема латински, па веројатно ја фатила паника.
– До кај си со текстовите? – ја прашав, сè уште свртен кон ѕидот.
– Ти изгледа не ме слушаш… Не се најдов… Тешко се изразувам… Ќе пробам пак на академија.
Почна да плаче. Изгледаше како некое детенце. Ѝ го избришав лицето. Беше црвено и топло.
Кафето претече…
Дојде октомври. Ја немаше. Јавувањата станаа многу ретки а средбите куси и студени, без онаа магија од порано. Се прашував што се случува. Ми недостасуваа. Тие облачни денови ги поминував во читална. Ретко одев во кафéто во кое заедно поминувавме со часови. Главно јас и Серж игравме шах а таа решаваше крстозбори. Ги немаше. Еднаш го сретнав на концерт на Хаустор во МКЦ. Беше со некој другар. Го прашав за Стела. Рече дека е добро, дека многу работи; дека овој пат сериозно ги сфатила студиите. Ми донесе пиво а потоа се изгуби во мракот.
Ги видов дури по две и пол години. Ми дојдоа на дипломската. Телефонот ѝ беше променет, едвај успеав да ја пронајдам. Се изненади кога ѝ се јавив да ја поканам. Донесоа виски и цвеќе. По исклучително успешната одбрана на застрашувачката тема Субјективниот однос кон времето во модерниот психолошки роман, ги однесов на ручек кај Злате. Имав чувство дека сè е како порано. Се пофали дека веќе учествувала на две групни изложби.
– Честитам.
– А ти, кај ја најде таа тема, не си нормален.
– Го прочита Џојс? – праша Серж.
– Аха.
Потоа отидовме кај него. Го терав да засвири нешто на кавалот. На пример, Јано мори. Тој свиреше а јас потпевнував. Нејзе сето тоа ѝ беше многу смешно. Ајде, правиме бенд, етно панк, се зезаше удирајќи по масата. Јас ќе чукам на тапан…
Денес е единаесетти јули. Сонцето изгреа во пет часот и седумнаесет минути а ќе зајде… Барам друга станица. Жешко е во спачекот. На патарина – Евто, другар ми од основно. Не сака пари. Само се ракувавме. Ми заѕвони мобилниот. Ема.
– Кај си?
– Кај Бунарџик. Еве, ми мафтаат работниците од фабриките за компјутери. (Ема беше член на Демократска алтернатива).
– Не сери. Слушај, немој да те нема до вечер. Одиме в театар.
– Важи. Чао!
Ѝ реков дека ќе одам на состанок со еден издавач. Првин бев во Табернакул. Купив две книги (Поетика на митот од Мелетински и Агонија романтизма од Марио Прац); Потоа во Југотон по дискови. Земав дваесетина пирати. Решив да ѝ подарам некој на Стела. Нека си избере.
Нејзината улица беше една од оние скопски улички во кои како да не тече времето. Некои од куќите беа уште од пред земјотресот. Скоро сите имаа малечки градини со бунари и ружи ластарки околу капиите и балконите. Се паркирав пред нивната гаража. Во дворот беше брат ѝ Горазд.Чепкаше нешто околу еден скутер. Кога ме виде, се израдува. Се избацивме.
– Си пораснал. Почнале да ти растат мустаќи.
– А ти си остарел. Имаш бели влакна.
– Дома е Стела?
– Долу е, во ателјето… Стела!!! – викна со пубертетски глас – Ти дојде Фиделио! (така ме викаше).
Излезе. Носеше портокалови комбинезонки. Беа измачкани со глина. Имаше сосем куса машка фризура. За да не ме извалка, само ме бакна.
– Некни те сонував.
– Како си?
– Ех, како… Имало и подобри дни. А ти?
– Па, добро е.
– Ајде горе. Имам сладолед со вишни.
Горазд го испрати по пиво. Прашав за мајка ѝ, тетка Лила. Отишла на бања. Серж не го спомена. Имав претчувство дека веќе не се заедно. Отиде да се истушира. Дојде Горазд со пивото. Отворивме по едно. Ми беше забавен. Го прашав за школото. Втора година во АСУЦ. Многу добар. Нема девојка. Излезе Стела. Му испегла кошула. Ќе одел на роденден а после во диско. Ми беше интересно да ја гледам како го дотерува, како му ја мести фризурата со гел. Дојдоа другарите и го собраа. Се симнавме во ателјето. Имаше одлични скулптури. Ми подари една, а јас ѝ ветив дека ќе ѝ напишам песна. Ми текна за дисковите. Отидов до колата и ги донесов. Зеде еден. Lick од Lemonheads. Потоа зборевме за уметност, за избори… Ме прашуваше за Ема. Тогаш одговарав штуро и безволно. Се сетив за театарот и го исклучив телефонот.
Зад куќата имаа прекрасна градина заградена од сите страни. Не од оние внимателно негувани, туку вистински дива со многу самоизраснати билки и грмушки. Во средината имаше нишалка а на неа мал транзистор. Седнавме. Во соседниот двор лаеше куче. Ни беше убаво. Околу фенерот танцуваа ноќни пеперутки. Целата сцена одишуваше со некоја чудна волшебност. Во еден момент нешто шушна во една грмушка, веројатно некоја мачка, а јас ја убедував Стела дека тоа мора да е џуџето Скарбо, или можеби Оберон.
– О, па нашиот уметник е пијан. – Низ смеа проговори таа.
Ја држев за рака. Нејзината кожа ја имаше онаа добро позната белина која отсекогаш ме фасцинираше кај неа. Како да не ја видело сонцето. Беше распукана од глината. Не издржав:
– Што е со Серж?
– Дај ми цигара.
Ѝ дадов.
Молчеше. Вовлекуваше длабоко. Очите ѝ попримија бисерен сјај. Знаев дека не е од чадот. Плачеше.
– Серж веќе не постои.
Не реков ништо.
– Слушаш ли ти! Не постои. Го нема. Сега постои само отец Климент!
Пак молчев. Немав сила да кажам што било. Мислев на него. Сега сигурно спие. Монасите одат рано на спиење. Стануваат пред петлите, за молитва.
Беше глуво доба. Кучето одамна престана со лаењето. На стотројка пуштаа Bauhaus.
Таа со еден брз потег ја соблече маицата.
Ја фрлив цигарата.
Над нас, Крстот на Водно испушташе мека светлина…
Куманово,
јули 2005