КУКЛАТА ОД ГЛУТЕНБЕРГ

/, Литература, Блесок бр. 112/КУКЛАТА ОД ГЛУТЕНБЕРГ

КУКЛАТА ОД ГЛУТЕНБЕРГ

КУКЛАТА ОД ГЛУТЕНБЕРГ


Гроздан веќе нема време да забележи поединости на куклите. Затоа и нема да види дека Буба е боса, дека нема ни кондури, ни чорапи. Нема да забележи ни дека од сакото на Бошко ѕирка бел коверт. Сините мантили сега се навистина експедитивни. Куклите се менуваат со неверојатна брзина. Еве ја сега Милица Јосифовска! Милица Јосифовска, бре. Наставничката по математика од основно училиште. До неа е еден голем дрвен шестар, наводно наставно помагало, а во случајот на Милица и ефикасно воспитно средство. (На Гроздан му станува гротескна појавата на Милица во неговото чудно искуство). Следната кукла е Соња, неговата прва љубов, девојката која го направи маж. Или барем тој тогаш така мислеше. Добро се држи за годините. Па, ете го Зеленко, детето што го малтретираше во основното училиште; па Џиџи, пријателот од Италија што го запозна некаде на Јадранско Море; еве го Алексеј, водичот на групата деца што наградно одеа две недели во Бугарија; па Мирко, неговиот прерано починат колега; баба му Будимка… Гроздан сфаќа дека цел еден скриен свет, скриен со децении, сака да излезе на виделина. Да излезе пред него. Им згрешил ли нешто? Треба да им се извини? Или само треба да се потсети? Има ли сево ова некакво наравоучение?

Одеднаш низ главата му поминува чудна мисла. Ова е стоковната куќа од неговиот роден град! Онаа што одамна веќе ја нема. Од каде неговата На-Ма во Гетеборг, Гритенбург, Гратенштрасен, што и да е. И што бара тој тука? Токму денес и токму сега. Да, тој е учесник на некакво советување за истражувачко новинарство и денес попладне токму тој има излагање за улогата на истражувачкото новинарство во неговата земја. И колку е сега часот? Нема смисла да задоцни. Организаторите му плаќаат престој, патни трошоци плус хонорар. Плус шанса да си обезбеди други вакви учества, а и некој додатен хонорар.

Гроздан ја крева десната рака кон горниот лев џеб од неговиот новинарски елек (елекот, всушност, е рибарски, ама тој сака да го нарекува новинарски) за да го извади мобилниот телефон и да види колку е часот. Левата рака ја става во џебот од фармерките за да провери дали е тука клучот од хотелската соба (никогаш не го остава на хотелската рецепција). Излогот на НА-МА е целосно празен. Нема ни кукли, ни што било друго. Само бели плочки на подот. Бел е тротоарот на улицата. Бела е улицата. Бело е небото. Бел е воздухот. Бел е неговиот одраз во стаклото од излогот.

Бавни се движењата на Гроздан. Му се чини дека со децении, со векови, стои пред излогот. Дека се здрвил пред него. Раката, онаа што мора да го пронајде мобилниот телефон, му е тешка, небаре крева товар од двеста кила. И токму тогаш, миг пред да го дофати телефонот стаписано забележува сина боја што ја пара белината. Синилото се разлива низ снежно белата празнина и на Гроздан му треба цела вечност да сфати дека сините мантили повторно се во излогот и дека повторно местат кукла. Побавни од најбавните вселенски карпи.
Гроздан гледа проѕирно. Куклата во излогот е – тој. Погрбав отколку што мисли дека е и со брада побела откога последен пат се видел во огледало. Делува збунето. Има некаква вештачка и блесава насмевка на лицето, како онаа на годишноодморската фотографија од Саранда (или беше тоа од некоја друга фотографија, сеедно). Целата поза му е гротескна. Десната рака е крената и застаната до горниот лев џеб од неговиот новинарски елек (всушност, станува збор за рибарски елек, ама…), а левата му е во џебот од фармарките.
Што е ова? Што е ова?,
се грчи мозокот на Гроздан. И тој почнува да лебди, а светот почнува да се врти. Двата сини мантила се на двете негови страни. Едниот го држи за главата, а другиот за нозете. Гроздан сака да праша што се случува. Гроздан сака да крикне. Гроздан сака да клоца. Гроздан сака да бега. Но, не може! Устата му останува во блесава насмевка, како онаа од фотографијата во Саранда. И тој е неподвижен, токму како на фотографија, како некаква статуа, како кукла…

Двајцата носачи и Гроздан се веќе во просторот на стоковната куќа. Тој е празен, бел и морничав. Едниот од сините мантили отвора исто толку бела врата во левиот агол од празниот продажен простор на На-Ма. Зад вратата има бела соба, обложена со бели перници. И подот е обложен со бели перници. Луѓето со сини мантили го фрлаат Гроздан врз купот нафрлени кукли. Гроздан лета бескрајно долго. Лебди во воздухот што стои. Успева да ги здогледа Буба и Бошко, легнати до десниот ѕид, како се држат за рака. Буба е боса, но Гроздан веќе не може тоа да го види, како што не може да види дека од џебот на сакото на Бошко испаднал некаков бел коверт, веќе стопен во белата соба. И тогаш паѓа веднаш до русокосата кукла, со коса фатена во опаш и со златна бразлетна на левата рака.

Која беше оваа дама? Која беше…
И Гроздан конечно паѓа во несвест.

АвторЗвездан Георгиевски
2018-12-13T11:30:58+00:00 март 22nd, 2017|Categories: Проза, Литература, Блесок бр. 112|