Нешто мора да се случи, нешто мора да се случи, повторуваше тој… но, еве, тој измина веќе доста долг пат, а сè уште ништо не се случуваше и наспроти тоа што досега постоеја илјадници и илјадници можности нешто да се случи во таа празнина, оти таа беше толку пуста и гола како пред постанокот на светот каде што секое движење, секое мрднување, какво – такво околностите можеа да го исфрлат на висина на почеток; не, сè уште ништо не се случуваше, иако тој го очекуваше она што неминовно ќе се случи сè уште тој беше цел, потполн, здрав и жив. Можеби на крајот на краиштата ништо и не мора да се случи… Не, не (што е наивен!), нешто мора да се случи, нешто мора да се случи, и тоа, леле!… Токму при поминувањето на оваа улица. Да, дури сега нешто најпосле ќе мора да се случи штом му се испречи улица пред патот и штом не постои начин, друг пат, таа да се заобиколи, та да се избегне. И тој ја фати машината под мишка за да биде во претстојното паѓање што поблизу до неа и погледна долж улицата да не има некоја кола. Туку што од тоа и ако нема, она што се случи ќе може да се случи и без да се појави. Но другиот брег го дочека уште посамоуверен; не е ли неговата среќа премногу голема, толку голема што може да го извлече од секоја катастрофа што му претстои, и покрај илјадниците и илјадниците можности за нејзино начнување. Та тој беше сега уверен дека и во случај некој да му готви зло, дека и тогаш неговата среќа ќе го извлече од сите штетни последици, т.е. Дека тој, неговата машина и неговата идеја, ќе излезат главно незасегнати и непроменети. И ете, зарем тоа не го покажува и самиот факт што тој успеа да помине благополучно толкав пат и што сега осамна пред својата куќа. Не, неговата среќа ќе биде навистина единствена, потполна, со ништо непроменета сега кога тој ќе ја отвори вратата, кога ќе се искачи по скалите и кога ќе се затвори во своето сопче на мансардата, каде што конечно ќе биде сам, сам…
И токму кога ја отвораше вратата, таа пак скрцна: нешто мора да се случи, нешто мора да се случи, и одеднаш му дојде мислата, зарем фактот што нему не му се случи ништо долж целиот пат не покажува посилно и поуверливо од сите други докази дека сепак нешто ќе се случи? Почувствува како еден глас во него, за кого знаеше дека е вистински, повторува: Да, нешто навистина ќе ти се случи и тоа ќе биде пострашно од она што го очекуваш. Значи, навистина… па добро, само кога? Каде? Тој ја затвори вратата, тука или таму горе, тој претпазливо се качи по скалите; можеби во собава, тој влезе внатре; та не може да биде нешто во машинава, и тој посегна да ја отвори футролата, но клучето направи само склоц – наваму склоц – натаму и таа натаму остана затворена, не, не, тоа не може да биде, и тој пак почна да го врти клучето напред-назад, но не можеше по патот да сети никаков отпор што би означил отклучување или заклучување, но не може да отвори, зарем може да постои погорка иронија?, најпосле кога по толку маки тој се наоѓа во својата соба сам со единствената машина што му одговара, тогаш меѓу него и неа се испречува оваа ништожна футрола што сама по себе ништо не значи (тој би можел неа да ја здроби за неколку минути), но која сепак е неопходна за секој предмет и затоа тој е принуден вака внимателно да ја потресува за да не повреди нешто внатре и во самата машина. Но одеднаш, склоц – и футролата се оддели сама од себе мошне лесно како воопшто и да немала намера до века да остане прилепена за неа, но сепак тоа беше само едно од оние движења без кои, препуштени самите на своето сакам-нејќам, одамна би престанале да постоиме. Така и сега, тој без да сака, ете така, раката сама од себе го притиснала копчето што тој пред малку го сметаше само како украс, како знак според кој футролата би можело да се определи каде е лево, а каде десно – каде горе, а каде долу, што е лице, а што опачина. Значи ова не е она што ќе мора да се случи, кога тој ја има машината сега отворена, подготвена за отчукување, што му е грижа сега за тоа што ќе се случи некогаш, еднаш. И тој извади тогаш од фијоката еден лист бела хартија, го намота на калемот од машината, седна на столот, се поднамести и ги приготви прстите.
Што сега? Ајде, де, почни од почетокот! Каков почеток? Па така, место од каде што ќе се почне. Гледаш, сфаќам дека твојата замисла и идеја е потполна т.е. Дека таа нема ни крај ни почеток, но за да ја одбележиш на овој лист хартија, ти мораш некако неа да ја развиеш. Ајде, сепак треба да се почне, не може истовремено да се отчука сè, почни од што и да?! Па добро… и тој притисна на една буква, но на хартијата не се покажа никаков знак и тогаш тој се сети дека му беа рекле дека треба да се удира, а не да се притиска. Па добро, на крајот тој и ќе удира. Значи… Е – ТРАС, Д – ТРАС, Н – ТРАС, А – ТРАС, А – ТРАС, П – ТРАС, Р – ТРАС, И – ТРАС, Л – ТРАС, С – ТРАС, К – ТРАС, А – ТРАС, Н – ТРАС, О – ТРАС, Ќ – ТРАС… Чекај, стој нешто како да не е во ред, нешто ново како да се испречува пред неговата замисла и машината, и тоа со секој удар станува сè поголемо; ете го, тоа е веќе доста големо, та да ползи по собата, врз предметите, врз него самиот, тој јасно го чувствува неговиот влажен допир на лицето. Без сомневање некој трет се настанил во собата. И тој ја закрива неговата замисла, тој сè повеќе и повеќе губи врска со неа, му се слизнува меѓу рацете така да се каже, и еве, и знациве еднааприлсканоќ не значат ништо друго освен за себе секој оној УДАР, по ѓаволите, па тој би сакал тоа да се одвива без никаков ШУМ. Некој би можел и да го ЧУЕ што отчукува.
Очигледно дека понатаму така не се може, со секој удар тој станува сè повознемирен, на крајот бројот на настанетите овде би можел да нарасне толку многу што тој самиот да биде истуркан надвор од собава. Арно, море, што тој престана да отчукува и на време.
Значи тоа е она што толку време се подготвуваше да се случи. Ете, има сè што е потребно за претворување на својата идеја во читлив знак; и отворена машина и хартија и прсти, но тој не можеше претходно да предвиди дека при самиот процес на тоа претворување ќе се појави и овој знак недоносен и дека тој самиот ќе биде толку силен што вака ќе го вознемири и ќе го исфрли од себе. Машината со тоа го губи своето исклучително значење, не дека тој престанал да ја љуби, дека сега ќе ја фрли преку прозорец или ќе ја здроби на парчиња; не, напротив, до колку се однесува за неговата љубов, тој сè уште може да ја љуби, сепак премногу време тој бил со неа за да може нешто да ѝ префрли, таа воопшто не е виновна; сакам да кажам дека таа го изгубила своето значење до толку што сега се израмнила со сите други предмети што исто толку несреќно се во врска со неговата замисла, како што се веќе споменатите копчиња и џепови и дека тој отсега ќе мора неа да ја одржува, тој неа да ја храни, а не таа него.
Но од сево ова не произлегува дека тој е поразен, добро е што, најпосле, она што мораше да се случи и се случи и дека тоа, најпосле, доби свој облик, звукот, така што сега ќе може да го набљудува од растојание. Сево ова значи само дека неговото тело не е способно, не е доволно изградено, што ли, за да може да издржи еден таков машинизиран звук. Но тоа сè уште не значи дека тој не е способен да издржи, да се побара себе во еден примитивен звук што секако дека би бил произведуван при еден друг начин на отпечатување, на забележување како што е тоа, на пример, пишувањето, да, обичното пишување со молив. Оф, па сигурно, како не му падна само тоа на ум порано. Значи, со молив, и тој почна веднаш да буричка по фијоката, ама не со овие пенкала, и тој ги турна нив настрана, боже мој, како би можел со нив да пишувам, кога знам дека тие самите, цели, колкави што ги држам меѓу прстите, од врвот до другиот крај, дека тие самите не пишуваат, туку само некое тенко струјче мастило или ситно парченце графит, што одвај се гледа и што секој миг може да испадне или да му се случи да се расипе, не, не, никако со нив, туку со овој вистински молив; и тој навистина извлече еден таков од фијоката, со графит што има околу себе дрво, по кој барем се протегнува од едниот па до другиот крај со сета своја должина што ја држи цврсто меѓу прстите и на кого не може да му се случи воопшто да се расипе.
И тој извади уште еден лист хартија и почна да пишува: една априлска ноќ во градот светеше само една светилка… но што е пак сега ова, зарем тој не може да го поднесе ни овој шум на драскање, на секое шшшшш поигруваше како врабец, де да видам што сум напишал, уф, ништо, а што сакав, што требаше да биде? ами ако… итн., сиот се сметуваше, него дури го возбудуваше страшно и белината на хартијата, и тоа не беше само поради бојата, та таа може да се смени со жолтина, на пример, туку поради празнината што ја содржеше таа.
Сега му изгледаше веќе бесмислено да продолжува понатаму, кога секогаш при преоѓањето на неговата замисла од него во надворешноста, кога при самиот тој акт секогаш се појавува некој знак, некој осет што ќе биде независен од него, а кој тој воопшто не може да го истрпи. Изгледаше неверојатно, но беше факт дека она што веќе се случи сè има свои длабоки корени: Тој беше предзначен на тишина.
од книгата раскази ,,Легенди“, Мисла, Скопје 1984